Richting in startups: visie en waarden

Mission statements zijn mee van de belangrijkste bronnen van hilariteit binnen organisaties. De site van Dilbert had als eerste een mission statement generator. Sinds die werd verwijderd, vind je er verscheidene online, zowel serieus als parodieën. Maar toch blijven mensen sleutelen aan mission statements. Waarom? Vergelijk de volgende twee scenario’s als overste van een legereenheid:

  • Je vertelt je mensen niets en je probeert een heuvel te veroveren. Dan kom je zelf om het leven. Wat doen je mannen?
  • Je vertelt je mensen: “Ons doel is van vanavond boven op die heuvel te staan.” Je komt zelf om het leven. Wat doen je mannen?

Het is direct duidelijk dat goeie instructies helpen! Let op, het moeten dan wel goeie instructies zijn en niet “something with leveraging our platforms“. Daarom dat je beter nu, samen met je hele team, er over nadenkt, voor de pointy haired bosses het voor jou komen doen. Er zijn twee aspecten: visie en waarden. De visie is het mission statement (het speelveld), de waarden is wat wel en niet kan (de spelregels).

Mission statementJe visie is wat je wil bereiken. Bijvoorbeeld, Google wil “to organize the world‘s information and make it universally accessible and useful”. En bij Apple willen ze “(to) bring the best personal computing experience (…)”. Erg duidelijk!

Je visie heeft daarom meestal te maken met jouw idee. Wat ga je maken? Waarom ga je dat maken? Hoe zal je je klanten helpen?

De waarden zijn beperkingen en middelen waarmee je dat wil bereiken. Bij Google vind je dingen als: beter één ding echt goed doen, of: democratie op het web wérkt! Bij Apple vind je niet direct een lijst van waarden of ideeën, maar op de sitemap vind je direct referenties naar diversiteit en duurzaamheid.

Als de visie is wat je wil doen, dan zijn de waarden hoe je dat wil doen. Wat is voor jou belangrijk? Wat kan echt niet? Je wil de meest gerespecteerde webdesigner zijn. Ook als dat betekent dat je niet luistert naar wat je klant echt wil? In het geval van Google vraag ik mezelf af: democratie, ja, maar wat met de privacy?

Wanneer je visie en waarden duidelijk zijn, dan kunnen je medewerkers gemakkelijker beslissingen nemen. Brengt het ons een stap dichter bij onze visie? Doen! Is er een conflict met een van onze waarden? Niet doen! Zo kan jij je bezig houden met werken, in plaats van continu je mensen bij te moeten sturen.

Dit is een post in de reeks over richting zoeken in je organisatieIk kan jou begeleiden in het verduidelijken van je richting zodat je mensen onafhankelijk kunnen werken.

Richting in startups: Outsourcen of zelf doen?

We weten nu hoe belangrijk het is van een duidelijke richting te vinden. Maar hoe doe je dat? Eén duidelijke hint is natuurlijk het idee dat je aan het uitwerken bent tot een product. Maar je zal merken dat een business meer is dan één idee. Je aanbod groeit en je moet keuzes maken. Ga je iets outsourcen of zelf doen? Ik geef een paar voorbeelden.

  • Een embedded software bedrijf werkte met third party hardware. Dat was soms frustrerend omdat de hardware of de drivers niet altijd perfect waren wanneer software development moest beginnen. Conclusie: we maken zelf onze hardware, dan hebben we dat onder controle.
  • Een telecom-bedrijf verkoopt telefooncentrales. Sommige klanten vragen hulp bij het opnemen van de voice prompts (“Welkom bij Huppeldepup BVBA…”). Het bedrijf verwijst hen door naar een derde partij met een opnamestudio.
  • Een jonge startup bouwt websites met video-content. Ze hebben zelf ook ervaring met videoproductie. Doen ze het zelf of niet?

PortfolioDe beslissing om iets zelf te doen of iets te outsourcen, is een belangrijke. Zeker in een startup! Daarom moet je even nuchter kijken naar wat je allemaal zou kunnen aanbieden. Zijn ze je core business? Er is niks mis met dingen doen die niet je core business zijn! Maar je kan dan die mensen niet gebruiken voor je core business. En jouw aandacht is verdeeld. Daarom moet je niet-core producten op intelligente manier gebruiken. In onze voorbeelden:

  • Software development heeft een heel korte development cyclus in vergelijking met hardware. Voor hardware is veel meer investering vooraf nodig. De bruto marge is ook veel lager (100% bij software). Je moet m.a.w. heel sterke redenen hebben om van software over te stappen naar eigen hardware. En de hardware zou je volledige focus moeten worden. Deze beslissing bracht het software bedrijf op zijn knieën en er werd gezocht naar een overnemer voor de software-afdeling.
  • Het opnemen van voice prompts is nauwelijks een interessante business: het brengt weinig op, maar je moet wel je stemacteurs betalen. Het was dus een juiste beslissing om dit te outsourcen.
  • Het geval van de website-bouwer is interessant. Het bedrijf is nog jong en kan dus soms een cash-injectie gebruiken. Daarom kan het de eigen ervaring gebruiken om videoproductie te doen. Wanneer het groeit, dan is dit eenvoudig te outsourcen. Of je kan er een tweede afdeling van maken. Dan moet je wel de eigen performance van de twee afdelingen in het oog blijven houden.

Analyseer wat je allemaal kan aanbieden. Hoe verder een aangeboden product of dienst staat van je kernidee, hoe liever je het wilt outsourcen. Tenzij je erg sterke redenen hebt om het te houden, maar die moet je objectief beoordelen.

Dit is een post in de reeks over richting zoeken in je organisatie. Ik kan jou begeleiden in het bekijken van je aanbod en weloverwogen keuzes te maken waar je focus moet liggen.

Richting in startups: Wat doe je, wie ben je?

Wanneer je je richting zoekt, dan merk je vanzelf dat de scope van je vraag groter wordt. We zien dit duidelijk bij Apple. Niet direct een startup, maar ze zijn recent wel erg opvallend door hetzelfde proces gelopen.

Wat-Waarom-WieDe eerste vraag die je stelt is: wat doen wij eigenlijk? Welke producten maken we? Wat bereiken we daarmee? Waarom komen de klanten naar ons?

Bij Apple heeft Steve Jobs deze vraag beantwoord toen hij de touwtjes terug in handen nam. Apple staat voor high end products: het is meer een ervaring dan gewoon een product. Vandaar dat design en usability zo belangrijk zijn. Met dit in het achterhoofd, kwam Mac OSX uit, werd de iPod met zijn click wheel een succes en revolutioneerde de iPhone en de iPad hoe je interageerde met een GSM of een computer.

De volgende vraag is: tof, we maken dit allemaal zo, maar waarom eigenlijk? Waarom maken we niet gewoon goedkope brol zoals Medion?

Bij Apple is het antwoord: omdat ze respect hebben voor mensen. Zowel voor de gebruikers (vandaar de nadruk op user experience) als voor hen die de Apple producten maken. Vandaar dat Tim Cook kwaad werd toen een conservatieve denktank zich vragen stelde bij de programma’s rond duurzaamheid binnen Apple: “If you want me to do things only for ROI reasons, you should get out of this stock.

De waarden van je organisatie gaan al heel wat verder dan puur product-denken. Je kan nog verder gaan. Waarom heb jij die waarden eigenlijk? Omdat jij zelf zo wil leven. Tim Cook is daar uiteraard een type-voorbeeld van, als enige CEO van een Fortune500 bedrijf die er voor uitkomt dat hij homo is. Plots is hij niet gewoon die droge supply chain specialist die tegen wil en dank Steve Jobs mocht vervangen. Hij is het sterke boegbeeld van een bedrijf dat daardoor beter herkenbaar is.

Wat doe jij eigenlijk? Waarom doe je dat? En wat heeft dat te maken met wie jij bent?

Dit is een post in de reeks over richting zoeken in je organisatie. Als startup coach beschouw ik de richting van een startup als impliciet deel van mijn job: we geraken met een startup verder wanneer iedereen mee de zelfde richting in wil.

Richting: waar wil je naartoe?

In het begin is het leven in een startup best eenvoudig. Je hebt een idee en je gaat dat maken. Koel! Je voornaamste zorgen zijn: je prototype en je eerste klanten. Ik ken mensen die kicken op dit eenvoudige leven. Eenvoudig, maar niet simpel: je werkt je uit de naad en moet de hele wereld overtuigen van je idee. Maar je visie en je overtuiging zijn duidelijk. Dat blijft niet zo.

Wanneer je organisatie groeit, dan wil sales alles laten ontwikkelen wat de klanten vragen. Tegelijk wil development heel wat eigen voorstellen implementeren. Zit je nog op één lijn? Waar gaat dat allemaal naartoe? Tijd om je af te vragen wat de richting van je organisatie is! Waar wíl je naartoe? En dat is een zoektocht die nooit stopt.

Richting!=productIk ken een erg respectabele dame die een hele tijd geleden een winkel opende met leuke dingetjes voor in je interieur. Je kan er de fijnste gordijnen kopen, stoffen voor je zetels en nog veel meer. Als je haar in het begin vroeg wat ze deed, dan kreeg je het antwoord: ik verkoop dingen die jouw interieur mooier maken, zoals gordijnen, verf, stoffen voor zetels, enzovoort. Duidelijk, niet?

Ze merkte al snel dat haar klanten niet gewoon kwamen voor wat stoffen of leuke spulletjes: ze vertelden honderduit over hoe gezellig hun kamer nu toch was geworden sinds ze haar winkel hadden gevonden. Het ging dus blijkbaar over meer dan gewoon wat spulletjes, want spulletjes kan je in elke winkel kopen. Haar boodschap veranderde: ik breng gezelligheid in mensen hun interieur. Nog beter. Maar goed genoeg?

Veel van haar klanten vonden de winkel koel, maar ze wisten eigenlijk helemaal niet wat ze zelf nodig hadden om hun huis of kantoor gezelliger te maken. Ze ging dus op bezoek voor advies over kleuren en patronen. Dat werkte ze uit tot een methode waarmee ze nu werkt. Haar nieuwe boodschap? Ze brengt de  persoonlijkheid van mensen en bedrijven naar buiten in hun omgeving. Dat klinkt heel wat anders en veel beter dan “ik verkoop gordijnen”.

Hoe zit het met jouw boodschap? Wat doe jij eigenlijk? Denk daar eens over na en je vertrekt op een interessante ontdekkingstocht. Succes!

PS: de winkel in de anecdote is KL Decor in Leuven.

Dit is een post in de reeks over richting zoeken in je organisatie. Als startup coach beschouw ik de richting van een startup als impliciet deel van mijn job: we geraken met een startup verder wanneer iedereen mee de zelfde richting in wil.

Vertrouwen: conclusie

We hebben intussen al een gevarieerde lijst van topics over vertrouwen de revue zien passeren. We kunnen ze opdelen in twee bewegingen. Enerzijds leer ik de medewerkers kennen en vertrouwen. Daar gingen deze posts over:

Anderzijds wil je ook tonen dat jij te vertrouwen bent. Hiervoor werken uiteraard een aantal van de voorgaande ideeën. Zeker als je aan een nieuwe opdracht begint, zal je jezelf mogen bewijzen door wat je zegt en wat je doet. Vandaar de typische reactie op een nieuwkomer: “Jaja, dat klinkt mooi maar we zien nog wel.”

Wanneer je je mensen beter leert kennen, verklein je ook de afstand. Dat principe is wederzijds en daarom des te belangrijker: een mens neemt aan dat hij mensen binnen zijn kring kan vertrouwen. Die daarbuiten moeten dat eerst bewijzen. Daarnaast kan je ook signalen sturen door hoe je je organisatie inricht:

    • Je kan bekijken welke regels er zijn in je organisatie, impliciet en expliciet. Elke regel heeft bepaalde effecten. Ken je deze? Zijn ze wat je wil bereiken? Zijn er neveneffecten? Bespreek dit met je mensen en pas aan waar nodig.
    • Als je iemand vertrouwt, dan deel je er informatie mee. Geef daarom informatie in de werking van de organisatie. Mensen zijn betrokken wanneer ze begrijpen waarom de organisatie, waarvan ze deel zijn, bepaalde beslissingen neemt.

Dit is een post in de reeks over vertrouwen. In een startup is vertrouwen de sleutel waardoor we zo ver geraken. Als startup coach werk ik met iedereen zodat dit vertrouwen blijft, zelfs wanneer onze organisatie explosief groeit.

Jouw bedrijf opnieuw uitgevonden

Net als mijn vorige essay, Uw bureau is een fabriek, heb ik nu een tweede essay, Rethinking The Company, vertaald naar het Nederlands.

Je vindt de vertaling hier: Jouw bedrijf opnieuw uitgevonden.

Voortbouwend op het vorige essay, gaat dit essay dieper in op de ingrijpende veranderingen in de industrie. Productie en media hebben een revolutie doorgaan. Tegelijk werken we anders samen, onder andere in (gratis) projecten naast onze job. De impact is nog niet doorgedrongen tot in de bedrijven, waar een paar zielloze projecten rond het nieuwe werken op sterven na dood zijn.

Uw bureau is een fabriek

Ik heb net mijn essay, Your Office Is A Factory, vertaald naar het Nederlands. Na wat tips van vrienden en native speakers (dank u, John!) moet ik toegeven dat dat zowel vlotter schrijft als leest.

Je vindt de vertaling hier: Uw bureau is een fabriek.

In het essay vind je een overzicht van hoe een bedrijf gestructureerd is en waarom. Ik wandel langs de veranderingen die sindsdien in de maatschappij hebben plaatsgevonden en toon aan dat bedrijven niet zijn gevolgd. Het is m.a.w. een soort van introductie in het waarom van het nieuwe werken.

Veel lees- en deelplezier!